Në një artikull të publikuar nga agjencia prestigjioze amerikane Bloomberg, roli i Donald Trump dhe rrethit të tij të ngushtë në zgjedhjet e ardhshme parlamentare në Shqipëri analizohet si e pazakontë, por me ndikim të madh. Në një atmosferë ku politika shqiptare shpesh ndikohet nga zhvillimet ndërkombëtare, ky raportim hedh dritë mbi mënyrën se si Trump, Jared Kushner, Rik Grenell dhe figura të tjera të njohura të “Trump World” janë të përfshirë në mënyra të ndryshme — nga projektet luksoze në Sazan, deri te strategjitë elektorale të opozitës.
Artikulli ekspozon edhe kontrastet e forta: nga retorika e Ramës që sheh tek Trump një faktor zgjimi për Europën, deri te sulmet e opozitës që e lidhin atë me Soros.
Shkrimi i Bloomberg, vjen më poshtë për të kuptuar se sa e pazakontë po bëhet fushata në Shqipëri, pavarësisht se vetë ne e pranojmë që jemi një katund periferik i perandorisë, por ku duket sikur brenda saj luhet loja globale ku Trump s’mund te jetë tjetër veçse një protagonist.
Përkthimi i plotë i artikullit të Bloomberg:
Bota e Trump luan një rol të pazakontë në zgjedhjet që afrojnë në Shqipëri
Kryeministri shqiptar Edi Rama e ka përshëndetur fitoren e Donald Trump-in duke e quajtur “të mirë për të gjithë”, ndërsa e përshkruar sjelljen e ashpër të presidentit amerikan ndaj aleatëve të SHBA-ve si një mundësi për Bashkimin Evropian — që sipas tij e ka humbur busullën — për të rifituar vetëbesimin dhe për të ndërtuar ndikimin e vet global.
Komentet e Ramës, të bëra në një intervistë në Tiranë, janë të habitshme jo vetëm sepse ai është një socialist që e ka lidhur trashëgiminë e tij me hyrjen e Shqipërisë në BE deri në vitin 2030 nëse fiton zgjedhjet parlamentare të muajit të ardhshëm. Ato reflektojnë gjithashtu një fushatë ku Trump dhe bota e tij po luajnë një rol tej mase të madh.
Si një nga vendet më të varfra të Evropës, Shqipëria është përballur me korrupsion të përhapur dhe fluksin e dyshuar të parave të pista nga krimi i organizuar, duke e bërë rrugën drejt BE-së tepër të vështirë. Rama, që synon të zgjasë pushtetin pas 12 vitesh qeverisje, tha se blloku evropian është bërë “tepër vetë-referues” dhe “egoist”, dhe duhet të mësojë të përballet me fuqitë e tjera në një kohë luftrash tregtare dhe trazirash globale të nxitura nga SHBA-të.
“Kur Trump thotë se Zoti e shpëtoi për ta bërë Amerikën përsëri të madhe, ai tregon vetëm gjysmën e historisë,” tha kryeministri në selinë e Partisë Socialiste të martën. “Gjysma tjetër është se Ai e shpëtoi Trump-in edhe për të zgjuar Europën që të mbledhë mendjen.”
Megjithëse nuk ka sondazhe publike të besueshme përpara votimit të 11 majit, Shqipëria është vetëm një nga disa vende të Ballkanit ku administrata Trump dhe rrethi i tij kanë interesa. Në Serbi, presidenti Aleksandar Vuçiç priti Donald Trump Jr. në mars; në Rumani, zëvendëspresidenti amerikan JD Vance kritikoi mënyrën si u zhvilluan zgjedhjet presidenciale; ndërsa i dërguari i posaçëm i Trump për misionet speciale, Rik Grenell, ka shfaqur interes të vazhdueshëm për Ballkanin që nga mandati i parë i Trump.
Në Shqipëri, Rama po përballet me një sfidë nga Partia Demokratike e qendrës së djathtë e drejtuar nga Sali Berisha, ish-president dhe ish-kryeministër. I sanksionuar nga SHBA për korrupsion të dyshuar, Berisha ka angazhuar si këshilltar Chris LaCivita, bashkë-menaxherin e fushatës presidenciale të Trump, për ta ndihmuar në garën e 11 majit.
Një nga sulmet e opozitës ndaj Ramës është marrëdhënia e tij me Alexander Soros, djalin e investitorit miliarder — një figurë e urryer nga shumë mbështetës të MAGA-së — të cilin kryeministri e konsideron mik. LaCivita postoi një foto të të dyve në platformën X në shkurt, me përshkrimin: “Kukulla dhe padroni.”
Kryeministri ka bërë edhe ai përpjekje për të kontaktuar me rrethin e ngushtë të Trump. Më herët këtë vit, Jared Kushner, dhëndri i presidentit amerikan dhe këshilltar gjatë mandatit të parë, mori miratimin paraprak nga qeveria shqiptare për një resort luksoz prej 1.4 miliardë dollarësh në një bazë të mëparshme ushtarake.
Drita jeshile për projektin në Ishullin e Sazanit, pranë takimit të detit Adriatik me detin Jon, u ndez disa ditë para inaugurimit të Trump në janar. Ai është bërë një nga projektet kryesore të planifikuara nga Kushner në Ballkan, që përfshijnë edhe një Trump Hotel të planifikuar në kryeqytetin serb, Beograd.
Rama, një artist dhe ish-basketbollist, mohoi që miratimi i qeverisë së tij për projektin të ishte një përpjekje për të fituar pikë politike në Uashington. Kushner vizitoi ishullin për herë të parë në vitin 2021 së bashku me bashkëshorten e tij Ivanka Trump dhe Rik Grenell, tha Rama.
“Në atë kohë, nuk ishte diçka që do të na sillte ndonjë përfitim politik në Uashington,” tha Rama. “Të tjerë ishin në pushtet dhe nuk ishte aspak e qartë që Trump do të fitonte.”
Autoritetet shqiptare janë ende në “një proces vajtje-ardhjeje” me ekipin e Kushnerit, dhe marrëveshja nuk është finalizuar. “Nuk është se ua dhamë ishullin dhe kaq — është një partneritet,” tha Rama. “Mund të ecë më shpejt, mund të ecë më ngadalë, por është çështje dakordësimi. Ata kanë mbështetjen tonë të plotë, por duhet të bien dakord edhe ata.”
Rama e përshkroi marrëdhënien e tij me Kushnerin si personale. “Është një privilegj të flas me Kushnerin dhe do isha shumë i lumtur ta quaja mik,” tha ai. “Nuk e di nëse ai më quan mik, por unë e quaj mik.”/ Bloomberg, përshtati LAJME24