Ndërsa deklarimet zyrtare flasin për një përkeqësim të papritur shëndetësor, burime diplomatike dhe reagime ndërkombëtare ngrenë dyshime serioze për anulimin e takimit me Donald Trump dhe presionin mbi presidentin serb që të tërhiqet nga vizita në Moskë më 9 maj.
Këtu qëndron arsyeja kryesore pse Aleksandar Vuçiç, presidenti i Serbisë, ndërpreu vizitën e tij në Shtetet e Bashkuara dhe anuloi një takim të paralajmëruar me ish-presidentin amerikan Donald Trump.
Arsyeja zyrtare ishte një përkeqësim i papritur i gjendjes shëndetësore, por konteksti politik që e rrethon këtë vendim e tejkalon natyrën personale të këtij zhvillimi.
Vizita e planifikuar e Vuçiç në Moskë për paradën e 9 majit ka shkaktuar reagime të ashpra nga Bashkimi Evropian dhe, siç raportojnë burime nga qarqe diplomatike, ka prodhuar tensione të reja edhe me administratën e Trump, e cila ndonëse në opozitë, ka rifituar terren të fortë në politikën globale.
Kërkesa e stafit të Trump për anulimin e vizitës së Vuçiç në Moskë është përkthyer si një përballje mes interesave të qarta amerikane për të distancuar partnerët ballkanikë nga Kremlini dhe ambiguitetit të vazhdueshëm serb që përpiqet të mbajë lidhje të baraspeshuara me të gjithë.
Në këtë rrethanë, strategjia të “mos e mërzisë askënd” që Vuçiç ka ndjekur me kujdes ndër vite ka nisur të dështojë.
Zërat kritikë në Bruksel e shohin pjesëmarrjen e tij në një ceremoni simbolike ruse, në kohën e agresionit të papërmbajtur të Moskës në Ukrainë, si një akt sfidues.
Ndërkohë, ekipi i Trump-it, që po përpiqet të vendosë distancë të qartë me Putinin, e konsideron këtë një gabim të rëndë diplomatik.
Nëse Vuçiç është ndier realisht keq fizikisht, kjo nuk e përjashton faktin që presioni psikologjik dhe diplomatik që po i bëhet nga të gjitha anët është më i fortë se kurrë.
Ai ndodhet në një pozitë ku nuk mund të kënaqë as Perëndimin dhe as Lindjen pa rrezikuar kredibilitetin në njërën anë apo tjetrën.
E nëse deri më sot kjo taktikë ka funksionuar si art i mbijetesës, tani po rezulton të jetë edhe shkak i konsumit të brendshëm – politik dhe njerëzor.
Me anulimin e takimit me Trump, Vuçiç ka humbur një moment simbolik për të forcuar pozitat e tij në skenën ndërkombëtare dhe për t’i dhënë Serbisë një rrugë më të qartë drejt Perëndimit.
Në vend të kësaj, ai gjendet i detyruar të arsyetojë një dobësi fizike, kur në fakt sëmundja më e thellë është ajo që ka krijuar vetë: loja me të gjitha palët që, në kohë tensioni global, nuk tolerohet më.
E pikërisht për këtë, vizita e 9 majit në Moskë nuk është më thjesht çështje agjende: është çështje drejtimi. Dhe shëndeti i presidentit serb, siç duket, po e paguan këtë konfuzion.