Friedrich Merz u zgjodh më në fund kancelar i Gjermanisë, pas një votimi të dytë në Bundestag që i dha atij një shumicë të ngushtë, duke i dhënë fund një prej krizave më të sikletshme politike në historinë e pasluftës.
Në përpjekjen e tij të dytë për të marrë votëbesimin, lideri konservator dhe kreu i CDU-së, Friedrich Merz, fitoi 325 vota në parlamentin me 630 vende, duke kaluar shumicën absolute me vetëm nëntë vota më shumë. Kjo erdhi pas një votimi të parë të dështuar mëngjesin e së martës, ku Merz mbeti gjashtë vota larg shumicës – një poshtërim i rrallë për një kancelar të propozuar.
Dështimi i parë, në një votim sekret, nxori në pah tensionet e brendshme në koalicionin e sapoformuar mes CDU/CSU dhe socialdemokratëve të SPD-së. Në vend që të tregohej unitet, rreth 18 deputetë pritet të kenë refuzuar Merz-in në raundin e parë, duke tronditur koalicionin që formalisht kishte shumicën.
Pavarësisht kësaj, pas orësh pasigurie dhe diskutimesh, u ra dakord që votimi të përsëritej po atë ditë. Kjo shmangu një krizë të thellë legjitimiteti dhe ruajti imazhin ndërkombëtar të Gjermanisë si një shtet me tranzicione të qëndrueshme politike.
“Evropa ka nevojë për një Gjermani të fortë, prandaj nuk mund të presim për ditë të tëra,” deklaroi sekretari i përgjithshëm i CDU-së, Carsten Linnemann.
Përfaqësues të CDU-së dhe SPD-së bënë thirrje për përgjegjësi dhe për mbylljen sa më parë të procesit. Kreu i grupit parlamentar, Jens Spahn, paralajmëroi se “e gjithë Europa, ndoshta e gjithë bota, po ndjek këtë votim.”
Merz, 69 vjeç, përmbushi kështu një ambicie të kahershme për t’u bërë kancelar, në një moment kur Gjermania kërkon stabilitet pas gjashtë muajsh krizë dhe pas shpërbërjes së koalicionit të mëparshëm semafor. Olaf Scholz u largua nga posti me një ceremoni tradicionale ushtarake, ndërsa pasardhësi i tij pritet të përballet me sfida të menjëhershme ekonomike dhe gjeopolitike.
Partia e djathtë AfD, e cila doli e dyta në zgjedhjet e shkurtit, e shfrytëzoi përçarjen e parë në votim për të kërkuar zgjedhje të reja. Bashkëkryetarja Alice Weidel e quajti qeverinë “një koalicion të dobët që u refuzua nga votuesit”. Edhe zërat kritikë nga e majta, si të Gjelbrit, paralajmëruan për mungesë stabiliteti.
Megjithatë, Merz dhe aleatët e tij në SPD duket se po përpiqen ta paraqesin këtë si një pengesë teknike dhe jo si krizë përmbajtësore. “Jam i sigurt që Merz do të jetë kancelari i ardhshëm,” deklaroi Johann Wadephul, i propozuar për ministër të Jashtëm.
Qeveria e re gjermane vjen në pushtet në një moment të ndjeshëm për ekonominë më të madhe të Europës. Pas dy vitesh recesioni, ekonomia u rrit në fillim të 2025-ës, por sfidat mbeten të mëdha. Tarifat nga SHBA kërcënojnë eksportet, ndërsa konsumi i brendshëm mbetet i dobët.
Merz ka premtuar një kurs më të qartë pro-biznesit, kufizim të emigracionit dhe forcim të rolit të Gjermanisë në politikën ndërkombëtare. Koalicioni i tij me SPD-në, edhe pse me shumicë të ngushtë, shihet si më i qëndrueshëm sesa aleanca e mëparshme me tre parti që përfundoi në përplasje.
Zgjedhja e Merz shënon një rikthim të konservatorëve në krye të qeverisë pas katër vitesh në opozitë dhe një përpjekje për të rifituar peshën e humbur të Gjermanisë në arenën ndërkombëtare.
Përgatiti ©LAPSI.AL